Belemmerende en bevorderende factoren voor hulp zoeken bij psychische klachten of verslaving: Focusgroepstudie vanuit meerdere perspectieven binnen de Nederlandse krijgsmacht

Achtergrond Wereldwijd worden miljoenen mensen op het werk blootgesteld aan stressvolle factoren die de kans op het ontwikkelen van psychische klachten en/of verslaving (PK/V) verhogen (bijvoorbeeld militairen, politie, artsen). Maar het zijn ook juist deze beroepen waar men geacht wordt sterk en gezond te zijn. Hierdoor is het soms moeilijker om hulp te zoeken voor PK/V. Zo laat Engels onderzoek zien dat 60% van de militairen met PK/V hier geen professionele hulp voor zoekt. Eerder onderzoek naar hulp zoeken voor PK/V richtte zich met name op het perspectief van militairen met PK/V, waarbij andere belangrijke perspectieven niet meegenomen werden. Daarnaast is dit probleem niet eerder onderzocht binnen de Nederlandse krijgsmacht. Doel Het doel van de huidige studie was de belemmerende en bevorderende factoren voor het zoeken van hulp voor PK/V in kaart te brengen binnen de Nederlandse krijgsmacht vanuit verschillende perspectieven. Methode In totaal hebben 46 mensen deelgenomen aan de studie verdeeld over acht focusgroepen, met drie verschillende perspectieven: vier groepen militairen met PK/V (totaal 20 deelnemers), twee groepen militairen zonder PK/V (totaal 10 deelnemers) en twee groepen zorgprofessionals (totaal 16 deelnemers). De focusgroepen zijn opgenomen en letterlijk uitgeschreven. Vervolgens is met behulp van kwalitatieve data-analysesoftware contentanalyse uitgevoerd vanuit een inductieve benadering. Resultaten Er zijn vijf belemmerende factoren voor het zoeken van hulp gevonden: (1) angst voor negatieve carrieregevolgen, (2) angst voor sociale afwijzing, (3) zorgen rond de vertrouwelijkheid, (4) de militaire werkcultuur en (5) praktische barrieres. Ook zijn drie bevorderende factoren gevonden: (1) sociale steun, (2) toegankelijkheid zorgverlening en kennis over waar hulp te verkrijgen en (3) militaire zorgverlening. Ondanks dat het onderzoek zich expliciet richtte op verschillende perspectieven kwamen de visies van de deelnemers sterk overeen. Conclusie De meeste belemmerende factoren voor het zoeken van hulp waren gerelateerd aan stigma (angst voor carrieregevolgen, sociale afwijzing en militaire werkcultuur) en dit werd benoemd door alle drie de verschillende perspectieven. Sociale steun vanuit het thuisfront, collega’s, leidinggevende en zorgprofessionals werd gezien als bevorderend voor het zoeken van hulp. De resultaten van de huidige studie geven richting voor zowel toekomstig (interventie)onderzoek als beleid, om ervoor te zorgen dat meer militairen hulp zoeken voor PK/V.