Diagnostiek en indicatiestelling in vroege stadia van psychose

Preventie is een centraal thema in de geestelijke gezondheidszorg. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de screening en behandeling van mensen met een verhoogd risico op psychose, ook wel ultrahoog risico (UHR) of At Risk Mental State (ARMS) genoemd. In de DSM 5 is deze fase opgenomen als ‘onderzoeksdiagnose’ onder de noemer attenuated psychosis syndrome. Rondom dit onderwerp is veel discussie, met name over of het vaststellen van een verhoogd risico op ernstige psychische problemen zal leiden tot onnodige (zelf)stigmatisering en daarmee tot een afname van kwaliteit van leven. Daartegenover staan studies die laten zien dat vroegtijdig detecteren en preventief behandelen door het bieden van op preventie gerichte cognitieve gedragstherapie leidt tot een significante afname van het aantal transities naar psychose. Dit laatste was de reden dat een traject van screening en behandeling van UHR is opgenomen in de Nederlandse zorgstandaard Psychose. In dit hoofdstuk wordt beschreven wat belangrijk is in diagnostiek en behandeling van mensen met een verhoogd risico op psychose.