ARI KOVANININ RUHU FİLMİNİN İKONOLOJİSİ

Bu cali s ma, Ari Kovaninin Ruhu ( El Espiritu de la Colmena , 1973) filmindeki imgelerin anlamlarini ve yonetmen Victor Erice’nin ima eti g i du s unceleri ara s tirmaktadir. Filmde ic sava s sonrasinda I spanya’da, bir ailenin ya s amindan kesit sunulmaktadir. Kastilya kirsalinda gecen oykude, Ana adli bir cocu g un cevresinde kar s ila s ti g i nesne, ki s i ve durumlari ke s fetmesi, ailedeki bireylerin duygulari i s lenmektedir. Film, ari kovani ve Frankenstein gibi metafor simgelerle tarihteki bazi resim, film ve oykulere atifta bulunur. Ailenin ya s adi g i evdeki Barok donemi tablolari, yonetmenin gelenekle ba g i ve ortuk du s unceleri oldu g unu gostermektedir. Filmdeki anlamlarin ve yonetmenin du s uncelerinin kavranabilmesi icin, sanat ve du s unce tarihine yonelik ara s tirmalar gerektiren Panofsky’nin ikonolojik cozumleme yonteminden yararlanilmi s tir. I lk bolumde filmde dikkat ceken bazi imge ve ifadeler secilmi s , bunlarin ikonografik cozumlemesi yapilmi s tir. Sonraki a s amada filmde ima edilen bazi kavramlar ve yonetmenin bu kavramlarla ili s kili du s unceleri irdelenmi s tir. Filmde kullanilan simgeler, analojiler ve metaforlar uzerinden ba s latilan ara s tirmanin sonunda, dayani s maci toplumsal yapilanmayi temsil eden kovan metaforunun ce s itli toplumsal anlamlari da tarti s ilmi s tir. Filmde kullanilan imge ve s iirsel ifadelerden yola cikilarak yonetmenin resim, s iir, oyku ve filmlerdeki atiflari ara s tirilmi s tir. Yonetmen, izleyiciyi resim, edebiyat, sinema, kulturel entomoloji ve mekan tasarimi konularinda ara s tirma yapmaya yoneltmektedir. Bu yazi, filmin renginden, i s i g indan, dokusundan, duygu penceresinden ve meselesinden ba s layarak sanat tarihine, kulturel entomolojiye ve mimarli g a uzanan bir de g erlendirme sunmaktadir.