"Küçük Molla"nın Düşünceleri / (İsmail Gaspıralı'nın İmzası ve Bilinmeyen Bir Eseri Hakkında)

Ismail Gasprinski (1851–1914)’nin birkaci disinda esas eserleri su ana kadar toplanarak basilmamistir. Kirim Tatar halkinin hayatlarini iyilestirmeye yonelik fikirleri bu nedenle tam olarak takip edilememektedir. Yazarin Kucuk Molla imzasiyla 1881’de Kirim’da cikan ve Tavrida gazetesinde yayimlanan Bahcesaray Mektuplari simdiye kadar bilinmiyordu. Bu eser, sadece XX. yuzyilin basinda Rusya Muslumanlarinin milli, kulturel ve siyasi hareketlerinin ideologu olan yazarin, orijinal dunya gorusunun olusmasindaki ilk asamanin daha acik anlasilmasi acisindan degil ayni zamanda gerek siradan Kirim Muslumanlarinin, gerekse yeni yetisen Kirim Tatar aydinlarinin, XIX. yuzyilin sonunda Tavriya vilâyetinde olusan milli siyasete, gercekte nasil baktiklarini ortaya cikaran saglam bir kaynaktir olmasi bakimindan da ilgi cekicidir