مقایسه یافتههای پرفیوژن مغز به روش SPECT* با تصویر برداریهای آناتومیک در بیماران با سابقه ترومای سر خفیف

زمينه: تروما شايع‎ترين علت مرگ و مير و بيماري‎زايی در جهان صنعتی و نيز ايران است. اگرچه سی تی و MRI در تشخيص عوارض حاد تروما بسيار کارآمدند ولی در سندروم ناتوانی مزمن ناشی از ترومای سر چندان موفقيت آميز نبوده‎اند. برعکس، اسکن پرفيوژن مغز به روش SPECT به دليل بررسی وضعيت ميکروواسکولار مغزی شايد بتواند در اين موارد کارايی داشته باشد. اين مطالعه جهت نيل به اين مقصود صورت گرفت. مواد و روش‎ها: تعداد 50 بيمار که دارای حداقل يک سال سابقه ترومای ناحيه سر بودند و از لحاظ «معيارگروه علاقمند ميان رشته‎ای ترومای مغز کنگره آمريکايی بازتواني» در گروه ترومای خفيف بودند، تحت تصويربرداری آناتوميک و نيز اسکن پرفيوژن مغز به روش SPECT قرار گرفتند. تقسيمات مغزی هر بيمار همان تقسيم لوبی مرسوم در نظر گرفته شد. يافته‎ها: نسبت جنسی مرد به زن در اين مطالعه 5/1 بود. سن متوسط بيماران 8/11± 32/32 سال و مدت متوسط گذشت تروما 65/0± 48/1 سال بود. شايع‎ترين شکايت بيماران سردرد (60 درصد) و سپس اختلالات چشايی (36 درصد) و آنوسميا (32 درصد) بود. از ميان 400 لوب بررسی شده، تصويربرداری آناتوميک درگيری 38 (5/9 درصد) لوب را نشان مي‎داد درحالی که SPECT ميزان ضايعات لوبی را دقيقا دو برابر يعني76 مورد (19درصد) نشان داد (001/0P<). ميزان هم‎خوانی، تصويربرداری آناتوميک و SPECT در حد 84 درصد بود. برتری اسکن پرفيوژن مغز به روش SPECT بر روش‎های تصويربرداری آناتوميک، در تشخيص ضايعات لوب فرونتال و در جنس مذکر محسوس‎تر بود. با اين حال اين مزيت در افراد کمتر و بيشتر از 30 سال سن تقريبا يکسان بود. نتيجه گيری: بر اساس يافته‎های اين مطالعه پيشنهاد مي‎شود که در تمام بيماران مبتلا به علايم مزمن ترومای مغزی، بخصوص آنهايی که علايم هيپوفرونتاليسم دارند، اسکن پرفيوژن مغز به روش SPECT صورت گيرد، حتی اگر در تصويربرداری آناتوميک آنان اختلالاتی يافت شده باشد. واژه‌های کلیدی: SPECT، سی تی اسکن، ترومای سر، مغز،