Türkiye’nin İhracatını Etkileyen Faktörler: Çoklu Regresyon Analizi

Ihracat; bir ulke sinirlari icerisinde serbest dolasimda bulunan mallarin ve hizmetlerin baska ulkelere satilmasi olarak tanimlanir. Ihracat, dis ticaretin ulke cikarlari ve ekonomik dengeler acisindan en onemli unsurudur. Gerek gelismis gerekse gelismekte olan ulkelerde, ihracatin arttirilmasi konusunda buyuk cabalar harcanmaktadir. Gelismis ulkeler pazar paylarini korumak ve yeni pazarlara acilmak; gelismekte olan ulkeler ise kalkinabilmek icin sanayilesmeye onem vermek, bu amaca ulasabilmek icin de ihtiyac duyduklari hammadde ve yatirim mallari ithalini, ihracattan elde ettikleri gelirlerle karsilamak durumundadir. Turkiye ekonomisi, henuz ekonomik ve sosyal gostergeleri itibariyle gelismis bir ekonomi ozelligi kazanamamistir. Bununla birlikte; son yillarda ekonominin cesitli sektorlerinde gelismeler gozlenmektedir. Bu gelismeler istikrarli bir bicimde devam ettigi surece ve ekonomik kalkinma boyutuna gecildiginde, Turkiye gelismis ekonomiler arasinda yerini alacaktir. Bu baglamda; ihracat sektorundeki gelismeler buyuk onem tasimaktadir. Turkiye gibi gelismekte olan ulkelerde ihracati; ihracat yapilan ulkelerin milli gelirleri, yabanci paralar karsisinda reel doviz kuru, ihracat birim deger endeksi ve o ulkeye ait tuketim mallari ithalati etkilemektedir. Bu calismada ele alinan bagimsiz degiskenlerin, Turkiye ekonomisi icinde ihracat degerlerini nasil etkiledigi arastirilmistir. Istatistiksel ve ekonometrik bir yontem olan regresyon analizi uygulamasi ile Avrupa Birligi ulkeleri milli gelirlerinin, reel doviz kurunun, ihracat birim deger endeksinin ve tuketim mallari ithalat miktarinin En Kucuk Kareler Metodu sayesinde coklu dogrusal regresyon modeli elde edilerek ihracat degiskeni uzerine etkileri incelenmistir.