Pozitivna očekivanja kao medijatori povezanosti između crte pozitivnog afekta i subjektivnog blagostanja

Crta pozitivnog afekta predstavlja jedan od najrobusnijih prediktora subjektivnog blagostanja. Ipak, mehanizmi povezanosti između dispozicije za doživljavanjem prijatnih emocija i visokog subjektivnog blagostanja nisu dovoljno istraženi i poznati. Dve dominantne grupe modela pokusavaju objasniti povezanost između karakteristika licnosti i blagostanja: temperamentalni i instrumentalni. Dok temperamentalni modeli tvrde da je veza između licnosti i blagostanja direktna i posredovana bioloskim mehanizmima, instrumentalni modeli sugerisu da je ta veza indirektna, odnosno da dispozicije licnosti vode ka određenim obrascima ponasanja i misljenja koji onda posredno vode ka visem nivou blagostanja. U ovom istraživanju je proveravano da li pozitivna ocekivanja (optimizam, self-efikasnost i nada) predstavljaju jedan od mehanizama kojim se može objasniti povezanost između crte pozitivnog afekta i indikatora subjektivnog blagostanja: prijatnih emocija, neprijatnih emocija i zadovoljstva životom. U istraživanju je ucestvovalo 475 studenata (84.4% ženskog pola) Univerziteta u Novom Sadu, prosecne starosti 19.58 godina (SD = 1.00). Ispitanici su u inicijalnom testiranju popunili meru crte pozitivnog afekta, nakon sest meseci su popunjavali upitnike za procenu nade, optimizma i self-efikasnosti, a godinu dana nakon inicijalnog testiranja su popunjavali skale za procenu tri indikatora subjektivnog blagostanja: zadovoljstva životom, prijatnih i neprijatnih emocija. Medijaciona uloga pozitivnih ocekivanja u vezi između crte pozitivnog afekta i subjektivnog blagostanja je ispitana pomocu multiple medijacione analize, putem bootstrapping metode. Optimizam se pokazao kao znacajan medijator veze između crte pozitivnog afekta i sve tri komponente subjektivnog blagostanja (za zadovoljstvo životom: b = .35, p < .01, 95% CI: .23 - .49; za prijatne emocije: b = .08, p < .05, 95% CI: .02 - .14; za neprijatne emocije: b = -.22, p < .01, 95% CI: -.29 - -.15), dok je nada ispoljila znacajan medijacioni efekat u slucaju zadovoljstva životom (b = .251, p <.01, 95% CI: .11 - .42) i prijatnih emocija (b = .083, p <.01, 95% CI: .01 - .16). Self-efikasnost nije pokazala znacajan medijacioni efekat ni u jednom modelu. Rezultati ovog istraživanja sugerisu da su osobe sa izraženom crtom pozitivnog afekta sklone da razvijaju pozitivna ocekivanja u vezi sa buducnosti, sto za posledicu ima rast subjektivnog blagostanja. Nalazi istraživanja podržavaju stanoviste instrumentalnih modela i ukazuju da su optimizam i nada jedan od mehanizama pomocu kojih se može objasniti povezanost između dispozicije za doživljavanjem prijatnih emocija i nivoa subjektivnog blagostanja osobe.