Mevsimlik Tarım İşçisi Kadınların Annelik Deneyimleri: Şanlıurfa, Cihanbeyli ve Çarşamba Örneğinde Bir Panel Araştırması

Bu arastirma mevsimlik tarim iscisi kadinlarin annelik deneyimlerini anlamak ve annelerin ihtiyaclarina yonelik hizmetlerin uretilmesine katki saglamak amaciyla yapilmistir. Bu genel amac dogrultusunda arastirmada feminist yontem kullanilmis ve panel arastirmasi ile yas, medeni durum, etnik koken, cocuklarinin yasi, engelli cocugu olup olmamasi gibi farkli ozellikleri olan Şanliurfali 12 kadinla Cihanbeyli’de (Konya), Carsamba’da (Samsun) ve Şanliurfa’da derinlemesine gorusmeler yapilmistir. Yapilan 27 gorusmenin yani sira calismada ayni zamanda kadinlarin anlatilarinda ortaya cikan Şanliurfa, Cihanbeyli ve Carsamba’da hizmet sunan farkli alanlardan 32 kisiyle gorusme yapilmistir. Arastirma sonucunda olusturulan verilerin tematik analizinde MAXQDA 12. 2 programi kullanilmistir. Gerceklestirilen analiz sonucunda kadinlarin toplumsal cinsiyet rollerini icsellestirdikleri, kulturel, sosyal ve ekonomik sermayeden yoksun olduklari gorulmustur. Anneligin klasik ataerkil duzende kadinin ve ailenin statusunu guclendiren bir durum olmasindan dolayi cocuk dogurmak kadinlar icin bir zorunluluk ve varolustur. Temelde yasadiklari yoksulluk sorunu, annelik pratiklerini de etkilemektedir. Ailelerdeki cocuk sayisinin fazla olmasi, cocukluktan itibaren mevsimlik iste calisma, okuldan erken ayrilma ya da okula hic devam edememe, erken evlilik gibi durumlar mevsimlik tarim iscisi kadinlarin anneliginin, “cocuga kendini adama, onu koruyup denetleme, egitimiyle ilgilenme“ gibi neoliberal soylemde hâkim olan annelik ideolojisinden farkli oldugunu gostermektedir. Arastirma kapsaminda gorusulen kadinlarin temelde yoksulluk acisindan deneyimledigi anneligin, “cok cocuk” soylemleri cercevesinde gerceklestirilen sosyal politikalarla ortustugu gorulmektedir. Arastirmada gorusulen cesitli hizmet saglayicilar ise iscilerin anneligini ust/orta- sinif annelik pratikleri acisindan degerlendirmekte, kadinlarin ihtiyaclarini dahi karsilayamadiklarindan annelikleri uzerinde dusunmedigini belirtmektedir. Arastirma sonucunda kadinlarin gereksinimlerinin karsilanmasi, toplumsal cinsiyete iliskin farkindaligin arttirilmasi ve sosyal politikalarin gelistirilmesi cercevesinde oneriler gelistirilmistir. Sunulan onerilerde kadinlarin guclendirilmesi temel amac olmasi gerektiginin alti cizilmektedir.