Devrim Sonrası “İlk Sovyet Modası’nın” Oluşturulmasına Popova ve Stepanova’nın Konstrüktivist Yaklaşımlarının Etkisi

Sanayi devriminin ardindan, Avrupa’da yasanan sosyo-ekonomik olaylar, degisen dunya gorusu ile birlikte bircok ulkede degisim ve donusumlerin sinyallerini vermistir. 20. yuzyil baslarinda bu degisimin algilama bicimlerine olan etkisi sanatta kendini gostermis ve bircok sanat hareketinin ortaya cikmasina neden olmustur. Sanatcilar naturalist uslubu reddederken ilerici olmak ve kendi caginin anlayisini ortaya koymak icin makinelesmeden ilham almislardir. Ekim Devrimi, uretim biciminin degismesini, ureten sinifin orgutlenmesini beraberinde getirirken; degisen ideolojiye bagli olarak toplum her alanda yeniden insa edilmeye baslanmistir. Kapitalist dunya gorusunun kalintilari olarak eski duzene ait ne varsa reddedilerek, makineye dayali uretimi one cikaran yeni bir duzenin gucu vurgulanmaya calisilmistir. 1920'li yillardaki bu yeniden insa surecinde “Ilk Sovyet Modasi” olarak bilinen tasarimlari ureten Popova ve Stepanova ise Konstruktivist yaklasimlarini tekstil tasarimlarina uygulayarak, Sovyet tekstil tasarimlarinda onemli bir donum noktasi olusturmakla kalmamis baski desen tarihine ideolojik yaklasimla uretilmis tekstil baski tasarimlari kazandirmislardir. Tekstil baskiciligindaki desen birikimi, 20. yuzyil baslarina kadar gelenekten ilham alinan, cogunlukla da Dogu'ya ozgu desenlerin tekrar uretilmeleri ile olusturulmustur. Bu desenlerin tekstil tarihine kazandirilmasinda ressamlarin katkilari oldukca fazla olmakla birlikte, tasarimcidan cok fabrikalarin isimlerinin one ciktigi gorulmektedir. 19.yuzyil sonu ve 20.yuzyil baslarina gelindiginde ise cagdas sanat hareketlerinin, tekstil baskiciligini etkiledigini ve donemin avant-garde sanatcilarinin kendi anlayislarini tekstil tasarimlarina da yansittiklari izlenmektedir. Bu calismada sanat yasamlarina birer ressam olarak baslayip, “Ilk Sovyet Modasinin” olusturulmasinda moda ve tekstil tasarimcilari olarak calisan Popova ve Stepanova’nin, Konstruktivist sanat anlayislarini yansittiklari calismalarina deginilecektir.