اثر کودهای دامی و شیمیایی روی رشد، عملکرد و اسانس Dracocephalum kotschyi Boiss.

به‌منظور ارزیابی پاسخ تولید زرین‌گیاه (Dracocephalum kotschyi Boiss.) به کودهای دامی و شیمیایی آزمایشی به‌صورت اسپیلت پلات در زمان با سه تکرار در سال‌های 1397 و 1398 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد (بدون کود)، کود شیمیایی، و سطوح مختلف (100، 143 و 250 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) از هر یک از کودهای مرغی (PM100، PM143، PM250)، گوسفندی (SM100، SM143، SM250) و گاوی (CM100، CM143، CM250) بودند. صفات شامل رنگیزه‌های فتوسنتزی، شاخص‌ سطح‌برگ، زیست‌توده گیاهی و درصد و عملکرد اسانس بررسی شدند. اثر کود، چین و اثر متقابل کود در چین بر همه صفات معنی‎دار شد. در چین اول، تیمار PM250 رنگدانه‎های فتوسنتزی بیشتری در مقایسه با کود شیمیایی تولید نمود. همچنین، تیمارهای SM100 و CM100، کلروفیل a و کلروفیل کل بالاتری را در مقایسه با کود شیمیایی موجب شدند. در چین دوم، میانگین رنگدانه‎های فتوسنتزی در تیمارهای کود دامی بر کود شیمیایی برتری نداشت. در چین اول، سطح بالای انواع کودهای دامی شاخص سطح برگ بالاتری در مقایسه با کود شیمیایی داشتند ولی در چین دوم، سطح متوسط و بالای کود مرغی و سطح بالای کود گوسفندی دارای این برتری بودند. در چین اول، همه تیمارهای کودهای دامی به استثنای CM100 زیست‌توده گیاهی مشابه با کود شیمیایی تولید کردند ولی در چین دوم، تیمار PM143 زیست توده بالاتری در مقایسه با کود شیمیایی تولید نمود. در چین اول، میزان اسانس تیمار SM250 در مقایسه با کود شیمیایی برتری معنی‎داری داشت. در چین اول، بیشترین عملکرد اسانس با سطح بالای انواع کودهای دامی به‌دست آمد اما در چین دوم، اختلاف معنی‎داری بین عملکرد اسانس سطوح مختلف کودهای دامی با کود شیمیایی مشاهده نشد. به‌طور کلی، نتیجه‎گیری می‎شود سطح بالای کود مرغی با ایجاد شرایط مطلوب رشد گیاهی جایگزین مطلوبی برای کود شیمیایی در کشت گیاه دارویی زرین‌گیاه به‌شمار می‎رود.