DATÇA VE HİSARÖNÜ KÖRFEZLERİ’NİN GÜNCEL SEDİMANLARINDA TANE BOYU, TOPLAM AĞIR MİNERAL VE ELEMENT DAĞILIMLARI İLE BUNLARI KONTROL EDEN FAKTÖRLER

Turkiye'nin guney batisinda ve Datca Yarimadasi’nin guneyinde yer alan Datca ve Hisaronu Korfezlerinde Holosen sedimantasyon sureclerini ve kontrol eden faktorleri arastirmak amaci ile 2013 yilinda MTA-SELEN Arastirma Gemisi ile Datca ve Hisaronu Korfezlerinin tabanindan 71 nokta istasyonda kepce ile yuzeysel (ust 30 cm) sediman ornekleri alinmistir. Sedimanlarda tane boyu, toplam agir mineral ve ana element analizleri yapilmistir. Kiyiya dik alinan sismik kesitte sismik fasiyes analizleri yapilmistir. Analizlerde bilinen ve yaygin uygulanan yontem ve teknikler kullanilmistir. Sismik kesite gore, kitasal self kenari ya da esigi gunumuzde -90/- 120 m su derinliklerinde bulunmakta ve Kuvaterner donemine ait deniz seviyesi degisimlerini gosterir sismik fasiyes ozelliklerini sergilemektedir. Radyokarbon yaslandirma hesaplamalari, sediman orneklerinin gunumuzden 2694-14700 yil once cokelmeye basladiklarini isaret etmektedir. Deniz tabani sedimanlari %1-18 arasinda cakil, %7-85 kum, %2-30 silt ve %6-69 kil boyu kirintili malzemeden olusmaktadir. Silt ve kil karisimi camur en bol bulunan sediman turu olmasina ragmen yer yer kum ve cakil oranlari da onem teskil etmektedir. Alansal tane boyu dagilimlarinda bolgesel farkliliklar oldugu gibi, kalinti (relik) sedimanlarin varligi da tartisilmaktadir. Siyah kumca zengin toplam agir mineral miktarlari cogunlukla %2’nin altinda olup, ofiyolit ve kromitce zengin orta ve dogu bolgelerde %13’e kadar yukselmektedir. Sedimanlarin inorganik jeokimyasi goreceli olarak yuksek ve ofiyolitik kokenli Mg, Cr, Ni ve Fe miktarlari ile belirgindir. Bolgedeki akarsu drenaj sistemleri, korfez morfolojisi, kaynak alan kayaclarinin litolojisi ve denizel dalga ve akintilar sedimanlardaki tane boyu dagilimini, toplam agir mineral oranlarini ve ana element bilesimini etkileyen faktorlerdir