Almanya Münih Bölgesinde gözlemlenen astrojeodezik çekül sapma verilerinin, GGMplus ve EGM2008 global gravite alan modelleri ile karşılaştırılması

Astrojeodezik sistemlerle gozlemlenen astrojeodezik cekul sapma verisi, yeryuvarinin gravite alani ile ilgili onemli bilgiler saglamasi nedeniyle, yerbilimleri alaninda, ozellikle jeodezi ve jeofizik gibi bilimsel disiplinlerde, yersel, hava ve uydu gravite verilerinin kontrolu ve validasyonunda siklikla kullanilmaktadir. Bu calismada, Munih bolgesinde yer alan 10 nirengi noktasinda astrojeodezik cekul sapma verisi gozlemleyebilmek icin total station temelli QDaedalus sisteminden yararlanilmistir. Gozlemlenen verilerin dogrulugunun ~0.2 yaysaniyesi (″) oldugu saptanmistir. Yuksek dogruluklu bu veri seti, iki global gravite alan modelinin—Global Gravite Modeli plus (GGMplus) ve Yer Gravite Modeli 2008 (Earth Gravitational Model 2008–EGM2008)—kalitesini degerlendirebilmek icin kullanilmistir. QDaedalus sistemi ile gozlemlenen ve GGMplus modeli ile kestirilen cekul sapma bilesenleri arasindaki farklar, hem Kuzey-Guney (K-G) hem de Dogu-Bati (D-B) bilesenlerinde yaklasik 0.2″ olmakla beraber, maksimum farklar K-G ve D-B bilesenlerinde sirasiyla ~0.3″ ve ~0.4″ olarak tespit edilmistir. Sonuclar EGM2008 modeli icin analiz edildiginde ise, gozlemlenen ve EGM2008 ile kestirilen cekul sapma bilesenleri arasindaki maksimum farklarin K-G bileseninde 0.9″; D-B bileseninde ise 1.8″ oldugu saptanmistir. Dolayisiyla, EGM2008 ile kestirilen degerlerin, GGMplus ile kestirilen degerlere gore dogrulugunun daha dusuk oldugu gorulmustur. Bu calismadan elde edilen sonuclar, daha once Istanbul’da QDaedalus gozlemleri ile EGM2008 ve GGMplus modellerinin kiyaslandigi uygulama sonuclariyla da karsilastirilmistir. Bu makale kapsaminda, Istanbul ve Munih’te ayni sistem ve global gravite alan modelleri kullanilarak elde edilen cekul sapma verileri arasindaki farklarin sebepleri tartisilarak, GGMplus ile kestirilen cekul sapma veri setinin, hem Munih hem de Istanbul’da daha yuksek dogruluga sahip olmasinin nedenleri aciklanmistir.