بررسی پدیدارشناختی زیارت زنانه (مورد مطالعه: امامزاده محسن ابن موسی ابن جعفر علیهالسلام)

نیمی از جوامع بشری را زنان تشکیل می‌دهند. درحالی‌که در گذشته تاریخی به دلایل سنتی زنان از حضور اجتماعی محروم بوده و درجه دوم محسوب می‌شدند. بنابراین کنش‌های اجتماعی زنانه معنادار است. علاوه بر این، زنان تربیت فرزندان را به عهده دارند و در «اجتماعی شدن» نسل آینده نقش بیشتری نسبت به مردان دارند. از جمله کنش‌های اجتماعی زنان کنش‌های مذهبی است. همواره زنان به لحاظ باور و رفتار مذهبی‌تر از مردان هستند و در اماکن مذهبی بیشتر مشاهده می‌شوند. از این حیث مطالعه «زیارت زنانه» از اهمیت برخوردار است. در این مقاله، با رویکرد پدیدارشناختی و با بهره‌گیری از فنون مشاهده، مصاحبه و بررسی اسناد زیارت بانوان در حرم امام‌زاده محسن ابن موسی ابن جعفر(ع)، که به دلیل انتساب به امام رضا (ع)، از استقبال زیادی برخوردار است، موردبررسی انسان‌شناختی قرار گرفته است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد زیارت در «تجربه زیسته» زنان به لحاظ معنای مندرج و خودآگاه، کارکردهای«حاجت‌خواهی»، «التیام و تشفی»، «تکلیف‌ مداری»، «جایگزینی نمادین»، «تبادل مادی»، «خود شکوفایی»، «همبستگی غیابی» و «تشکر» را دربر می‌گیرد و بر اساس معناکاوی محقق با رویکرد اتیک متضمن معانی «تقدس بخشی»، «ایدئال‌گرایی»، «همذات پنداری»، «کسب تجربه دینی»، «اندماج انگیزشی» و «ابطال‌ناپذیری» است.