خوانش پسااستعماری رمان «ما لا تذروه الریاح» اثر محمد العالی عرعار (مطالعه موردی: جنسیت)

نظریه و نقد پسااستعماری در صدد آشکار کردن این مسأله است که سلطه اقتصادی و سیاسی استعمار، «دیگریت» مردمان آفریقا و آسیا را به عنوان هویتی مستقل نفی می­کند و برتری فرهنگی و اخلاقی قدرت­های امپریالیستی غربی را مورد تاکید قرار می­دهد. «جنسیت» یکی از بنیادی­ترین مفاهیم نقد پسااستعماری است که در رمان­های عربی در بحث ارتباط شرق با غرب مطرح می­شود و این ارتباط در کنش­ها و واکنش­های مرد شرقی با زن غربی نمود ­پیدا می­کند. محمد العالی عرعار، از جمله نویسندگان الجزایری است که با نگارش رمان پسااستعماری «مالاتذروه الریاح»، از طریق ارتباط قهرمان داستان با همسر خویش و زنی فرانسوی به مسأله «جنسیت» پرداخته است. این پژوهش در پی آن است تا با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی ارتباط مرد شرقی با زن شرقی از منظر نقش پذیری جنسیتی سنتی بپردازد و میزان کنش­گری یا کنش­پذیری مرد شرقی در ارتباط با زن غربی را نمایان سازد و دیدگاه نویسنده در باب جوهری بودن «زنانگی و ضعف» برای «شرق و زن» را تبین کند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که زن شرقی تحت تاثیر جامعه مردسالار و فرهنگ شرقی، همواره کنش­پذیر است و مرد شرقی کنش­گر است؛ اما  مرد شرقی (نماد شرق) در ارتباط با زن غربی (نماد غرب) کنش‌پذیر شده و در جایگاه مونث قرار می­گیرد ولی نویسنده با پیشبرد حوادث داستان تلاش می­کند تا نشان دهد که صفت «زنانگی» برای شرق و زن شرقی جوهری نیست بلکه چیزی است که فرهنگ و استعمار، بر آن­ها تحمیل کرده است.