Liderin Makyavelist Davranışlarının Algılanan Lider Etkililiği Üzerindeki Etkisinde Çalışan Karanlık Kişilik Özelliklerinin Düzenleyici Etkisi

Liderlik, uzun yillardir bircok bilim dali tarafindan incelenen ve cesitli kuramlar ile aciklanmaya calisilan kavramlardan bir tanesidir. Farkli kuramsal yaklasimlarla liderler nasil secilir, hangi liderler etkili algilanir ve bu etkiyi yaratan ozellikler liderlik arastirmacilari tarafindan yillardir calisilmaktadir. Bazi kuramlar liderligi kisilik ozellikleriyle, bazi kuramlar ise davranislarla aciklamaya calismaktadir. Bu kuramlarin hemen hepsinin ortak noktasi “olumlu” ozellik ve davranislara odaklanmalaridir. Fakat gercek hayatta, siyasette, is dunyasinda, sporda aslinda “olumsuz” ya da “karanlik” kisilik ozelliklerine sahip kisilerin de liderlik elde ettigi ve kitlelerce etkili liderler olarak algilandigi gorulmektedir. Karanlik kisilik ozellikleri arasinda siniflandirilan Makyavelizm kavrami bu tez arastirmasinin temel degiskenlerinden biridir. Mevcut arastirmanin temel amaci, liderin Makyavelist davranislarinin duzeyinin algilanan liderlik etkililiginde rolunu incelemek ve iliskide calisan Makyavelizm duzeyinin duzenleyici etkisini arastirmaktir. Bu dogrultuda biri olcek gelistirme calismasi olmak uzere iki ayri arastirma yurutulmustur. Birinci calismada, 36 katilimci ile kritik vaka toplama teknigi kullanilarak birebir gorusmeler yapilmistir. Bu gorusmelerden elde edilen vakalardan olusan Makyavelist Liderlik Davranis Listesi (MLDL) adi verilen olcum araci gelistirilmistir. Ikinci calismada ise liderin Makyavelizm duzeyine gore algilanan liderlik etkililigi ve calisan karanlik kisilik ozellikleri olculmustur. Arastirma bulgularina gore liderin Makyavelist davranislari ile algilanan liderlik etkililigi arasinda negatif yonde, dogrusal bir iliski oldugu gorulmustur. Ek olarak, karar agaci yontemiyle yapilan analizler sonucunda katilimcilarin Makyavelizm duzeyi yuksek oldugunda, katilimcinin yuksek Makyavelist lideri dusuk Makyavelist lidere gore daha etkili buldugu gorulmustur. Benzer sekilde, katilimcinin Makyavelizm duzeyi dusuk oldugunda, dusuk Makyavelist lideri yuksek Makyavelist lidere gore daha etkili bulmaktadir. Arastirma bulgulari ilgili alanyazin temelinde tartisilmistir.