SOCIAL-CONTEXTUAL DETERMINANTS OF PARENTAL BEHAVIOUR OF PRESCHOOL CHILDREN'S MOTHERS AND FATHERS / SOCIJALNO-KONTEKSTUALNE ODREDNICE RODITELJSKOG PONAŠANJA OČEVA I MAJKI PREDŠKOLSKE DJECE

ABSTRACT Based on Belsky's (1984) model of parenting determinants, the study examined the contribution of social-contextual factors (quality of marriage indexed by marital satisfaction, perceived social support and parent-employee interrole conflict) to individual differences in parenting behaviour of parents of preschool children. The sample of participants was made up of 130 married and employed couples with preschool children. They were asked to fill in the questionnaires on demographic factors, dimensions of parenting behavior (positive parenting, negative parenting and permissiveness), and features of social context. The results showed that by features of social context only positive parenting could be predicted, but not negative parenting and permissiveness. Marital satisfaction and social support were significant contextual predictors for positive maternal parenting. Social support was a significant predictor for positive paternal parenting. The results did not support Belsky's hypothesis of marital relationship as the key contextual determinat of parenting.  Key words: marital satisfaction, parenting, social support, parent-employee interrole conflict ----- SAŽETAK Na temelju modela odrednica roditeljstva (Belsky, 1984) ispitan je doprinos obilježja socijalnog konteksta u kojem se zbiva odnos roditelj-dijete (zadovoljstva brakom, percipirane socijalne podrske te sukoba roditeljske i radne uloge) s individualnim razlikama u roditeljskom ponasanju roditelja predskolske djece. U istraživanju je sudjelovalo 130 parova zaposlenih roditelja predskolske djece koji su ispunili upitnike o demografskim karakteristikama, roditeljskom ponasanju (pozitivno i negativno roditeljstvo te popustljivost) i obilježjima socijalnog konteksta. Pokazalo se da je na temelju socijalnog konteksta moguce predvidjeti pozitivno roditeljsko ponasanje, ali ne i negativno roditeljsko ponasanje i popustljivost. Znacajni prediktori majcina pozitivnog roditeljstva bili su zadovoljstvo brakom i socijalna podrska, a oceva pozitivnog roditeljstva socijalna podrska. Rezultati nisu podržali hipotezu Belskog o bracnom odnosu kao najznacajnijoj kontekstualnoj odrednici roditeljstva.  Kljucne rijeci:  bracno zadovoljstvo, roditeljstvo, socijalna podrska, sukob roditeljske i radne uloge Na temelju modela odrednica roditeljskog ponasanja koji je postavio Belsky (1984), u radu je ispitan doprinos karakteristika socijalnog konteksta u kojem se odvija odnos roditelj-dijete (kvalitete braka izražene zadovoljstvom bracnim odnosom, percipirane ukupne socijalne podrske te sukoba roditeljske i radne uloge) individualnim razlikama u roditeljskom ponasanju oceva i majki predskolske djece. U istraživanju je sudjelovalo 130 parova zaposlenih roditelja predskolske djece koji su ispunili upitnike o sociodemografskim karakteristikama, dimenzijama roditeljskog ponasanja (pozitivno i negativno roditeljstvo te popustljivost) i obilježjima socijalnog konteksta. Rezultati su pokazali kako je na temelju socijalnog konteksta moguce predvidjeti samo pozitivno roditeljsko ponasanje, ali ne i negativno roditeljsko ponasanje i popustljivost. Znacajni prediktori majcina pozitivnog roditeljstva bili su zadovoljstvo brakom i percipirana socijalna podrska, a oceva pozitivnog roditeljstva samo percipirana socijalna podrska. Rezultati nisu podržali hipotezu Belskog o bracnom odnosu kao najznacajnijoj kontekstualnoj odrednici roditeljstva. Kljucne rijeci: majke, ocevi, predskolska djeca, roditeljsko ponasanje, socijalni kontekst