هزینه اثربخشی ماموگرافی با تمرکز بر ماموگرافی سیار برای غربالگری سرطان پستان در ایران: یک مطالعه مروری

مقدمه: سرطان پستان یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها و از عوامل اصلی مرگ و میر در سراسر دنیا و ایران است. ماموگرافی به صورت رایج در غربالگری و تشخیص سرطان پستان استفاده می‌شود. هدف اصلی این مطالعه ارزیابی اثربخشی و هزینه اثربخشی ماموگرافی به ویژه نوع سیار آن در غربالگری سرطان پستان در ایران می‌باشد. روش: این مطالعه از نوع مرور مطالعات مروری (overview of reviews) می‌باشد. پس از جستجوی نظام‌مند در پایگاه‌های اطلاعاتی Cochrane Library، Trip، Pubmed، CRD و magiran گزارش‌های مناسب، مرتبط و به روز شامل مرور نظام مند، ارزیابی فناوری سلامت، ارزیابی اقتصادی و راهنمای بالینی یافت و مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: حساسیت ماموگرافی برای غربالگری سرطان پستان در نوع ثابت بین 84 و 96 درصد و در نوع سیار بین 77 و 98 درصد؛ و ویژگی آن در نوع ثابت بین 50 و 100 درصد و در نوع سیار بین 92 و 95 درصد گزارش شده است. در ایران استفاده از ماموگرافی در برنامه غربالگری موجب افزایش حدود 37 هزار دلار هزینه به ازای هر QALY می‌شود. نتیجه‌گیری: شواهد محدود موجود نشان می‌دهد در ایران با توجه به میزان بروز بیماری، ماموگرافی در غربالگری سرطان پستان هزینه اثربخش نیست، اگر چه در جوامع خاص مثلا با بروز نسبتا بالا ممکن است هزینه اثربخش باشد. ماموگرافی سیار به طور معمول از ماموگرافی ثابت هزینه بیشتری دارد و عملکرد فنی آن نیز تفاوت چندانی ندارد، بنابراین ممکن است هزینه اثربخشی آن از ماموگرافی ثابت هم کمتر باشد.