Çanakkale İlinde Kanola Üretiminin Fonksiyonel Analizi

Dunya yagli tohumlar uretiminde soya ve palm bitkisinden sonra %12.27’lik pay ile 3. sirada, bitkisel yag uretiminde de %14.44 ile yine 3. sirada yer alan kanola, Turkiye’de yagli tohumlar uretiminde %4.63, bitkisel yag uretiminde de %6.36’lik paya sahiptir. Kanola uretimi, gelisen dunyanin aksine Turkiye’de, uygulanan cesitli destekleme politikalarina ragmen yeterince gelisme gosterememistir. Buna ragmen ulkede son 30 yillik donemde birim alandan elde edilen verim degerinde en yuksek artis kanoladan saglanmistir. 2018 yilinda Turkiye’nin kanola uretiminde %7.5’lik pay ile Canakkale ili 5. sirada yer almistir. Arastirma alani olarak belirlenen ilde Tam Sayim Yontemine gore belirlenen 83 tarim isletmesinden elde edilen veriler yardimiyla kanola uretimi fonksiyonel analiz yonuyle incelenmistir. Birim alandan ortalama 296 kg/da kanola elde edebilmek icin yaklasik olarak; 450 g tohum, 26 kg saf gubre, 330 cc tarimsal mucadele ilaci ve 13 l mazot kullanimina ihtiyac duyulmaktadir. Kanola uretimine iliskin olusturulan fonksiyonda; gubre masrafi (X1), tarimsal mucadele ilaci bedeli (X2) ve tohum bedeli (X3) faktorlerinin uretim elastikiyetleri %5 ihtimal duzeyinde onemli bulunmus, denklemin uretim elastikiyetleri katsayilari toplaminin (∑βi: 1.004) ise olcege artan getiriyi ifade ettigi sonucuna varilmistir. Olusturulan denklemde yer alan faktorler arasinda marjinal etkinlik katsayisi en yuksek degisken 13.94 ile tarimsal mucadele ilaci masrafi (X2) olarak bulunmustur.