واسنجي دستگاه بهسوختسنج در ارزيابي مقدار سوخت چوبي در ايران (مطالعه موردي جنگلكاريهاي كاج تدا در مناطق جنگلي لاكان رشت)

اندازه‎‎گيري مقدار سوخت چوبي افتاده با تغييراتي بر خط‎‎نمونه براي اولين بار به نام خط‏نمونه Brown مطرح شد و از به‎‎سوخت‎‎سنج (go/no go gauge) به‌عنوان وسيله‎‎اي براي اندازه‎‎گيري دقيق مقدار سوخت چوبي در كلاس‎‎هاي مختلف قطري در بستر جنگل استفاده شد. ارزيابي مقدار سوخت يك نياز ضروريست که باید در بررسي ميزان سوخت‎‎هاي خطرآفرين در سراسر دنيا، به‌عنوان يك مقوله جديد در مديريت آتش‎‎سوزي جنگل‎‎هاي ايران نيز نهادينه شود. براي معرفي و كاربرد به‎‎سوخت‎‎سنج در برآورد مقدار سوخت چوبي در ايران، مواد سوختني بخشي از مناطق جنگل‎‎كاري گيلان (جنگل‎‎كاري‎‎هاي كاج تدا) براي واسنجي و بكارگيري اين وسيله ارزيابي شد. براي اين منظور با آماربرداري منظم- تصادفي و استفاده از خط‎‎نمونه، قطعات چوبي مرده در بستر جنگل توسط خط‎‎كش و به‎‎سوخت‎‎سنج اندازه‎‎گيري و مقايسه شدند. نتايج اين بررسي نشان داد كه به‎‎سوخت‎‎سنج ضمن راحتي و آساني در اندازه‎‎گيري سوخت، از كارايي بالا برای ارزيابي و برآورد مقدار سوخت چوبي برخوردار است؛ اگرچه اختلاف معني‎‎داري از نظر مقدار سوخت محاسبه شده توسط به‎‎سوخت‎‎سنج (5/21 تن در هكتار) و اندازه‎‎گيري مستقيم آن توسط خط‎‎كش (5/02 تن در هكتار) در سطح 95 درصد وجود ندارد. البته به لحاظ سرعت اندازه‎‎گيري نيز، نتايج نشان داد كه به‎‎سوخت‎‎سنج مي‎‎تواند زمان اندازه‎‎گيري‎‎ها را بيش از يك‎‎سوم كاهش دهد، كه اين زمان از نظر هزينه‎‎هاي آماربرداري قابل توجه خواهد بود.