ارزیابی ژئوشیمیایی عناصر کمیاب ونادر خاکی با استفاده از تحلیل عاملی مرحله ای و مدل سازی فراکتالی در شیل های نفتی قالیکوه غرب ایران

محدوده قالی کوه در 35 کیلومتری شهرستان الیگودرز، استان لرستان، غرب ایران قرار دارد. شیل های نفتی قالی کوه در زاگرس مرتفع و در دو سازند گرو با سن کرتاسه زیرین و سرگلو با سن ژوراسیک میانی گسترش دارند. سازند سرگلو شامل مجموعه‌ای از رسوبات شیلی و سنگ آهک‌های رسی و سازند گرو متشکل آهک نازک تا متوسط لایه و شیل‌های آمونیت‌دار است. به منظور بررسی غنی شدگی، ارتباط عناصر معدنی با مواد آلی، تشخیص مناطق دارای کانی سازی و تعیین حدود آستانه عناصر کمیاب و نادر خاکی، 53 نمونه شیل نفتی از دو سازند گرو و سرگلو انتخاب شدند. این نمونه ها با استفاده از روش های XRD,XRF,ICP-MS و Rock-Eval مورد تجزیه ژئوشیمیایی قرار گرفتند. سپس با استفاده از روش تحلیل عاملی و مدل سازی فراکتالی نسبت به پردازش داده ها اقدام شد. بر پایه نتایج به دست آمده از نمونه ها و پردازش داده ها مشخص شد که سازند سرگلو با میزان میانگین TOC=13.27% و سازند گرو با میانگین TOC=18.13%، آنومالی قوی از مواد آلی را در شمال غرب و مرکز نشان می دهند.. مدل‌سازی فراکتالی عیار-تعداد نشان‌ داد که عناصر Co، Mo، Ni، Pb و U دارای آنومالی قابل توجه هستند. همچنین روش تجزیه فاکتوری مرحله‌ای (SFA) نشان داد که همبستگی قابل توجهی بین عناصر آنومال با TOC وجود دارد. ترسیم نقشه‌های عنصری نشان‌ داد که آنومالی عناصر Co و Pb در مرکز و جنوب شرق و Mo, Ni در شمال غرب و مرکز، U در مرکز، V, REE در شمال غرب قرار دارند.