lA Ekinin Farklı Bir İşlevi Üzerine

Canli bir varlik olan dil surekli olarak bir degisime ugrar. Dildeki degisim hem yazi hem de konusma dilinde hissedilebilir. Bu degisim bir dili bulundugu konumdan cok farkli bir yere getirebilir. Buna bagli olarak dilde degisen yapilari saptamak amaciyla bircok arastirma yapilmistir. Bu calismada isimden fiil yapma eki olarak bilinen “-lA-” uzerinde durulacaktir. Eklendigi yapilarin anlamlarini derinden etkilemeyip bazen sadece anlamin pekismesine yardimci olan ya da bir isin surekli yapildigini gosteren bu ek, kaynak olarak gosterilen ya da okutulan hemen her eserde isimden fiil yapma ekleri arasinda gosterilmektedir. Oysa Turkcenin bazi donemlerinde ekin, fiilden fiil yapma eki olarak da kullanildigina dair ornekler bulunmaktadir. Eger dil bilgisel baglamda yeni bir kural olusturulacaksa, belirlenen dilin donemleri icerisinde bu kurala uygun orneklerin saptanmasi gerekir. Bulunan ornekler hatiri sayilir dereceye ulastiginda bilinen kuralla ilgili yeni seyler soylenmeli ve bilinen mutlak gercek degistirilmelidir. Bu baglamda calismada “-lA-” ekinin bilinen islevinden ziyade farkli bir islevi daha ortaya cikarilmis ve bununla ilgili ornekler tespit edilerek gerekli aciklamalar yapilmistir. Ekin, Turkcenin cagdas ve tarihi lehcelerindeki ornekleri, Turkiye Turkcesindeki kullanimlari tespit edilmeye calisilmistir. Calismanin, eklere farkli bir bakis acisi kazandirmak ve Turkcenin zenginligini ortaya cikarmak acisindan katki saglayacagi dusunulmektedir.