Tuz ve kuraklık stresinin susamda (Sesamum indicum L.) çimlenme ve fide gelişim karakterleri üzerine etkisi

Yurutulen bu calismada susam genotiplerinin tuzluluk ve kurakliga karsi potansiyel toleranslari degerlendirilmistir. Uc tescilli cesidin (Golmarmara, Muganli-57 ve Uzun) genetik materyal olarak kullanildigi calismada cimlenme ve fide gelisim karakterleri uzerindeki tuzluluk etkisini belirleyebilmek amaciyla tohumlar yedi farkli NaCl (0, 25, 50, 75, 100, 150 and 200 mM) konsantrasyonuna maruz birakilmistir. Kuraklik stresi yaratmak amaciyla ise PEG solusyonu kullanilmis olup bes farkli (-2, -4, -6, -8 and -10 MPa) kuraklik seviyesi altinda tohumlar cimlendirilmistir. Stres faktorlerinin etkileri ise cimlenme orani, kok ve kokcuk uzunlugu, taze ve kuru kok ve kokcuk agirligi karakterleri kullanilarak belirlenmeye calisilmistir. -8 and -10 MPa PEG solusyonunda bulunan tohumlarin ise cimlenmedigi ortaya konmustur. Ozellikle PEG solusyon degerinin artmasi kok uzunlugu uzerinde onemli derece negatif etki yaparken en dusuk deger -6 MPa’da gozlenmistir. NaCl stresi altinda da hem cimlenme orani hem de fide gelisim karakterlerinin onemli derecede negatif etkilendigi calismada ortaya konmustur. Cimlenme orani, taze kok agirligi ve kuru kokcuk agirliklarinin dusuk seviyedeki tuzluluktan diger karakterlere gore daha az etkilenmistir. Ancak 150 mM uzeri NaCl konsantrasyonda tum karakterlerde yuksek duzeyde negatif etkilenme gozlenmistir. Tum sonuclar dikkate alindiginda -6 MPa ve 150 mM uzeri kuraklik ve tuz stresinin cimlenme ve fide gelisim karakterlerini onemli olcude negatif etkiledigi ortaya konmus olup bu degerlere surdurulebilir susam tarimi yapabilmek adina dikkat edilmelidir.