Osmanlı Devleti’nde Menkul Kıymet İşlemleri

Gunumuzde teknoloji ve iletisim araclarinin gelismesiyle sermaye hareketleri ve menkul kiymetlerle ilgili islemler kolay, etkili ve daha yogun sekilde gerceklesmektedir. Finansal piyasalarin kuresellesmesi, ulkeler acisindan menkul kiymet borsalarinin onemini arttirmistir. Bu calismada, ulkemiz icin de buyuk onem tasiyan menkul kiymet borsasinin gelisim surecini goz onune serebilmek amaciyla, Osmanli devleti donemindeki menkul kiymet islemleri arastirilmaktadir. Osmanli doneminde menkul kiymetlerle ilgili alim ve satim islemlerinin kesin olarak ne zaman basladigiyla ilgili net bir sey soylemek mumkun degildir. Fakat Galata ve cevresindeki tuccar, sarraf ve bankerler tarafindan bu tur ve benzeri islemlerin yapildigi bilinmektedir. Dunya’daki gelisimine bakildigi zaman, Avrupa’da borsa faaliyetleri Osmanli’ya gore daha erken baslamistir. Fakat Avrupa’daki borsalarin da gelisimi 19. yuzyilda gerceklesmistir. Bunun en buyuk sebeplerinden bir tanesi ise sanayilesme ve sirketlesmedir. Ayrica, bu donemde deniz asiri ticaretin ve yatirimlarinda arttigi gorulmektedir. Buna paralel olarak, tezgâh ustu de olsa Osmanlidaki borsa faaliyetleri de yine 19. yuzyilda artmaya baslamistir.