تعیین تراکم بوته و زمان مناسب کاشت لوبیا لیما (Phaseolus lunatus) در استان گیلان

اهداف: این آزمایش برای امکان­سنجی زراعت لوبیا لیما در استان گیلان و ارزیابی  تأثیر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و نحوه رشد و نمو آن انجام شد.   مواد و روش­ها: آزمایش به­صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار و دو عامل تاریخ کاشت (20 فروردین، 4 اردیبهشت، 5 مرداد، 20 مرداد) در کرت­های اصلی و تراکم بوته (فاصله بوته 10، 15 و 20 سانتی­متر) در کرت­های فرعی انجام شد. صفات مورفولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد و مراحل فنولوژی ارزیابی شد.   یافته­ها: در سال اول، غیر از عملکرد دانه و درصد پروتئین دانه، سایر صفات تحت تأثیر معنی­دار برهمکنش تاریخ کاشت و تراکم بوته قرار گرفتند. مقایسه میانگین صفات نشان داد که اولین تاریخ کاشت، کمترین عملکرد دانه را داشت. تاریخ کاشت 4 اردیبهشت بیشترین مقادیر عملکرد و درصد پروتئین دانه را نشان داد. در سال دوم، غیر از درصد پروتئین دانه، سایر صفات تحت تأثیر معنی­دار برهمکنش تاریخ کاشت و تراکم بوته قرار گرفتند. مطابق مقایسه میانگین صفات، بیشترین عملکرد دانه به­ترتیب مربوط به تاریخ کاشت 20 مرداد با فاصله بوته­های 15 و 10 سانتی­متر بود. کمترین عملکرد در واحد سطح از تاریخ کاشت 20 فروردین با فاصله بوته 15 سانتی­متر به­دست آمد. با در نظر گرفتن فاصله ثابت ردیف­های کاشت، در هر دو تاریخ کاشت بهاره و تابستانه، 4 اردیبهشت و 20 مرداد ارجحیت دارند.   نتیجه­گیری: با توجه به نتایج دو ساله آزمایش، فاصله بوته 15 سانتی­متر برای کاشت لوبیا لیما مناسب است. هم­چنین، با توجه به کشت برنج در استان گیلان به­عنوان محصول اصلی، کشت لوبیا لیما پس از برداشت برنج در اواسط مرداد قابل توصیه است.